واحد پردازش مرکزی (Central Processing Unit) یا همان «پردازنده» (CPU) نقش قلب تپنده هر کامپیوتری را ایفا می‌کند. این قطعه مسئولیت رسیدگی به انبوهی از وظایف مختلف را برعهده دارد، از اجرای بازی‌های ویدیویی و استریم ویدیو گرفته تا وظایف پیچیده متکی بر هوش مصنوعی. در واقع پردازنده یکی از قطعاتی که کامپیوتر شما بدون آن اصلا روشن نخواهد شد. به همین خاطر است که هنگام اسمبل کردن کامپیوتری جدید، باید پردازنده را با دقت انتخاب کنید. در این راهنمای خرید پردازنده طی سال ۲۰۲۳، هرآنچه باید راجع به CPU و نحوه انتخاب آن بدانید را آموزش داده‌ایم.

راهنمای خرید پردازنده – مشخصات فنی CPU

گذشته از شرکت سازنده، اصلی‌ترین مساله‌ای که هنگام خرید پردازنده باید مورد توجه شما قرار بگیرد، مشخصات سخت‌افزاری آن است. وقتی راجع به مشخصات سخت‌افزاری صحبت می‌کنیم، منظورمان مواردی مانند «هسته‌ها» (Cores)، «رشته‌ها» (Threads) و «سرعت کلاک» (Clock Speed) است. مثل هر چیز دیگری در جهان کامپیوتر، هرچه اعداد و ارقام پردازنده شما بالاتر باشد، بهتر است. اما منظورمان این نیست که باید مبالغی دیوانه‌وار را صرف خرید پردازنده‌ای قدرتمند کنید که قرار است بازی‌هایی سبک به اجرا در آورد.

اگر می‌خواهید درکی جامع از کارکرد CPU به دست آورید، در ادامه راهنمای خرید پردازنده دقیقا به همین موضوع پرداخته‌ایم. اما اگر با مشخصات فنی آشنایی دارید و ترجیح می‌دهید به بررسی گزینه‌های مختلف مشغول شوید، می‌توانید از بخش بعدی عبور کرده و مستقیم به سراغ بخشی بروید که به مقایسه پردازنده‌های AMD و Intel می‌پردازد.

هسته‌ها و رشته‌ها

هسته‌ها را می‌توان پردازنده‌هایی کوچک توصیف کرد که در کنار یکدیگر، روی چیپی واحد تعبیه شده‌اند. در حالت سنتی، هر هسته در هر لحظه قادر به رسیدگی به یک کار است و این یعنی هرچه هسته‌های بیشتری داشته باشید، قادر به رسیدگی به وظایف همزمان بیشتری خواهید بود. اما نرم‌افزارهای امروزی بهتر از همیشه قادر به استفاده حداکثری از توانایی‌های هر هسته پردازنده هستند.

از سوی دیگر رشته‌ها به معنی تعداد وظایفی هستند که CPU می‌تواند در هر لحظه به آن‌ها رسیدگی کند. بسیاری از پردازنده‌های مدرن از قابلیتی به نام «Simultaneous Multithreading» (یا Hyperthreading در پردازنده‌های اینتل) بهره‌مند شده‌اند که به سخت‌افزار اجازه می‌دهد از هسته‌های بیکار برای بهبود عملکرد استفاده کند. به همین خاطر است که معمولا می‌بینیم پردازنده‌ها همراه با ۸ هسته و ۱۶ رشته یا ۱۲ هسته و ۲۴ رشته از راه می‌رسند. این رشته‌های اضافی به اندازه هسته‌ها سریع نیستند، اما می‌توانند عملکرد کلی را به شکل قابل توجهی بهبود دهند.

برخی از نرم‌افزارها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که هرچه هسته و رشته بیشتری داشته باشید، پرفورمنس بالاتری دریافت می‌کنید. بنابراین تعداد هسته‌ها و رشته‌ها را می‌توان یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های سنجش عملکرد بالقوه به حساب آورد. البته اگر تعداد هسته‌ها بیشتر از سقف قابل پشتیبانی در نرم‌افزار باشد، سرعت بالاتری به دست نمی‌آورید و حتی ممکن است عملکرد هر هسته اندکی کاهش یابد.

کلاک پردازنده و IPC

یکی دیگر از مهم‌ترین نکاتی که باید در راهنمای خرید پردازنده به آن اشاره کنیم، «سرعت کلاک» (Clock Speed) است. سرعت کلاک با دو واحد مگاهرتز (MHz) و گیگاهرتز (GHz) سنجیده می‌شود و با بررسی این اعداد متوجه می‌شوید که پردازنده در هر ثانیه قادر به رسیدگی به چه میزان وظیفه مختلف است. عدد کلاک می‌تواند نمایانگر سرعت هر هسته باشد، اما در عین حال تصویری کامل از عملکرد پردازنده ترسیم نمی‌کند. اگر دو پردازنده از نسلی یکسان همراه با تعدادی یکسان از هسته‌ها عرضه شوند، قطعه‌ای که سرعت کلاک بالاتر داشته باشد عملکردی سریع‌تر از خود به نمایش می‌گذارد.

از آن‌جایی که سرعت کلاک بالاتر به معنای عملکرد سریع‌تر هر هسته است، می‌توان چیپ‌هایی با سرعت کلاک بالاتر اما هسته‌های کمتر ساخت تا عملکرد در برخی اپلیکیشن‌ها بهبود یابد، اپلیکیشن‌هایی که نمی‌توانند از تعداد بالاتر هسته و رشته استفاده کنند.

پردازنده‌ها ضمنا براساس واحدی به نام «دستورالعمل به ازای کلاک» (Instruction Per Clock | IPC) رده‌بندی می‌شوند. IPC به معنای تعداد وظایفی است که در هر سیکل کلاک (یا هر ثانیه) به انجام می‌رسند و عاملی کاملا وابسته به معماری زیرین سخت‌افزار به حساب می‌آید. اگرچه ممکن است اندکی گیج شده باشید، اما تمام این توضیحات نشان می‌دهند که مطالعه نقدها و مشخصات سخت‌افزاری پردازنده‌ها چقدر اهمیت دارد.

به عنوان یک قاعده کلی می‌شود گفت پردازنده‌ای که سرعت کلاک بالاتر و معماری جدیدتر داشته باشد، در هر زمینه‌ای سریع‌تر از باقی پردازنده‌ها ظاهر می‌شود. اما اگر دنبال پردازنده‌ای برای رسیدگی به امور کاری و روزمره باشید، یک CPU مدرن که هسته‌های بیشتری دارد معمولا سریع‌تر عمل خواهد کرد.

حافظه کش CPU

حافظه «کش» (Cache) هم یکی دیگر از مشخصاتی است که باید حتما به آن توجه کنید. کش در واقع نوعی حافظه کم‌حجم اما بسیار پرسرعت است که مستقیما روی پردازنده قرار گرفته و اطلاعاتی را نگه می‌دارد که CPU باید دائما از آن‌ها استفاده کند. تعبیه کش روی خود چیپ به این معناست که اطلاعات مهم با سرعت بسیار بیشتری نسبت به حافظه رم دریافت می‌شوند. دو نوع حافظه کش که هنگام خرید پردازنده باید به آن‌ها توجه کنید، «L2» و «L3» نام دارند و گنجایش L3 معمولا از L2 بیشتر است. خیلی از اوقات می‌بینیم که هر هسته پردازنده به یک حافظه L2 اختصاصی مجهز است و حافظه L3 هم میان تمام هسته‌ها به اشتراک گذاشته شده.

طبیعتا هرچه حافظه کش پردازنده شما بالاتر باشد، بهتر است. اما اگر نیازی به جز رسیدگی به امور عادی و روزمره ندارید، لازم نیست به سراغ پردازنده‌ای مجهز به حافظه کش فراوان بروید.

راهنمای خرید پردازنده – اینتل یا AMD؟

حالا که مهم‌ترین مشخصات مربوط به پردازنده‌ها را بررسی کرده‌ایم، بیایید به مقایسه عملکرد دو شرکت Intel و AMD مشغول شویم که بزرگ‌ترین تولیدکنندگان پردازنده‌های کامپیوتر به حساب می‌آیند و برای سالیان سال، رقابتی تنگاتنگ با یکدیگر داشته‌اند.

اساسا وقتی تصمیم به خرید CPU می‌گیرید، دو گزینه بیشتر ندارید: پردازنده اینتل یا AMD. البته اپل هم پردازنده‌های سری M خودش را دارد، اما نمی‌توان آن‌ها را به صورت جداگانه در بازار خرید و درون کامپیوتر شخصی قرار داد. چیپست‌های سری M راه خود را فقط به کامپیوترهای مک و لپ‌تاپ‌های مک‌بوک باز کرده‌اند و بنابراین نیازی به صحبت راجع به آن‌ها در این راهنمای خرید پردازنده نیست.

اینتل و AMD برای مدتی بسیار طولانی در حال رقابت با یکدیگر بوده‌اند، اما لازم است بدانید که AMD تا همین چند سال پیش عمدتا در ساخت پردازنده‌های بسیار اقتصادی تبحر داشت و بازار پردازنده‌های قدرتمندتر را به اینتل واگذار کرده بود. اما بعد از اینکه پردازنده‌های سری AMD Ryzen از راه رسیدند، این شرکت بازگشتی شکوهمندانه را تجربه کرد و این یعنی شما به عنوان مشتری، به گزینه‌های متنوع‌تری دسترسی خواهید داشت.

همانطور که احتمالا خودتان حدس زده‌اید، تفاوت‌های نسبتا زیادی میان محصولات AMD و Intel وجود دارد. هرکدام از این شرکت‌ها پردازنده‌های خاص خود را می‌سازند که ویژگی‌های متنوعی به همراه می‌آورند، اما در عین حال شباهاتی هم دارند. بیایید مقاله راهنمای خرید پردازنده را با بررسی جداگانه محصولات هر شرکت ادامه دهیم.

راهنمای خرید پردازنده های Intel

اینتل برای سالیان سال یکی از بزرگ‌ترین بازیگران حوزه کامپیوتر بوده و همیشه می‌توانید منتظر تولید و عرضه پردازنده‌ای جدید از سوی آن باشید. طی سال‌های اخیر شاهد ظهور پردازنده‌های سری Intel Alder Lake و همینطور Intel Raptor Lake در سال ۲۰۲۲ بودیم. نسل بعدی پردازنده‌های اینتل با نام Meteor Lake هم فاصله زیادی تا عرضه بین‌المللی ندارند.

اینتل هم برای کامپیوترهای دسکتاپ و هم لپ‌تاپ‌ها پردازنده می‌سازد. برخی از پردازنده‌های این شرکت همراه با گرافیک یکپارچه عرضه می‌شوند و برخی دیگر نه، و این یعنی باید یک کارت گرافیک جداگانه برای سیستم خود تهیه کنید. افزون بر این‌ها، برخی از چیپ‌های اینتل را می‌شود «اوورکلاک» (Overclock) کرد: به این معنی که سرعت کلاک را در ازای مصرف انرژی بیشتر، بالاتر برد. اما این قابلیت را در تمام پردازنده‌ها پیدا نخواهید کرد.

درحالی که چیپ‌های AMD بیشترین تمرکز را روی سرعت کلاک و ظرفیت حافظه کش می‌گذارند، اینتل معمولا روی هسته‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند. مقایسه AMD و اینتل گاهی از اوقات نشان می‌دهد که اینتل به خاطر استفاده از هسته‌های بیشتر، معمولا دست بالا را در امور روزمره دارد.

برترین پردازنده اینتل در حال حاضر «Core i9-13900KS» نام دارد و همراه با ۲۴ هسته به دست مشتریان می‌رسد. اما این قطعه‌ای بسیار قدرتمند است که اکثر کاربران نیازی به آن نخواهند داشت. اما جالب است بدانید که حتی پردازنده‌های میان‌رده اینتل مانند «Core i5-13600K» هم به ۱۴ هسته مجهز شده‌اند. از زمان عرضه پردازنده‌های Alder Lake (نسل دوازدهم)، شاهد استفاده از ساختاری هیبریدی برای هسته‌های پردازنده‌های اینتل بوده‌ایم. این یعنی به جای استفاده از تنها یک نوع هسته، هسته‌های پردازنده در دو دسته‌بندی «عملکرد» (P) و «بهینگی» (E) قرار می‌گیرند و معمولا هم تعداد هسته‌های E از هسته‌های P بیشتر است.

هسته‌های P برای رسیدگی به وظایف سنگین طراحی شده‌اند و هسته‌های E هم به وظایف پس‌زمینه‌ای رسیدگی می‌کنند که نیازی به توان پردازشی فراوان ندارند. ضمنا هسته‌های P به سرعت کلاک بالاتری هم دست پیدا می‌کنند.

لازم به اشاره است که پردازنده‌های اینتل معمولا اندکی گران‌قیمت‌تر از محصولات AMD هستند، اما طی یکی دو سال اخیر، شاهد قیمت‌گذاری‌های نزدیک‌تر بوده‌ایم. اگر می‌خواهید میان CPUهای این دو شرکت یکی را انتخاب کنید، لازم است بدانید که اینتل معمولا گزینه‌ای بهتر برای مصارف عمومی به حساب می‌آید و AMD هم دست بالا را در دنیای گیمینگ دارد.

راهنمای خرید پردازنده های AMD

AMD طی چند سال اخیر عملکرد خیلی خوبی از خود به جا گذاشته است. اگرچه پردازنده‌های سری Athlon و FX باعث سقوط آزاد AMD در بازار کامپیوتر شدند، این شرکت توانست با عرضه پردازنده‌های سری Ryzen بار دیگر به رقابت بازگردد. از سوی دیگر، AMD با معماری های RDNA 2 و RDNA 3 هم بازگشتی شکوهمندانه به دنیای کارت گرافیک یا همان GPU داشته است.

این روزها که چیپ‌های Ryzen به وفور در بازار پیدا می‌شوند، AMD دوران بسیار خوبی را پشت سر می‌گذارد. پردازنده‌های این شرکت نه‌تنها عملکرد خوبی دارند، بلکه معمولا گزینه‌ای ایده‌آل برای سیستم‌های گیمینگ به حساب می‌آیند. ناگفته نماند که AMD با پردازنده‌های سری Threadripper هم بازار سرور و ورک‌استیشن را تصاحب کرده است.

جدیدترین خانواده پردازنده‌های AMD تحت عنوان سری Ryzen-5000 (با معماری Zen 3) و Ryzen-7000 (با معماری Zen 4) عرضه شده‌اند. سری 5000 در حال نزدیک شدن به دوران بازنشستگی است و بنابراین خوش‌قیمت‌تر از همیشه شده. سری 7000 هم گستره وسیعی از پردازنده‌های گوناگون دارد، از محصولات اقتصادی گرفته تا فوق قدرتمند.

AMD معمولا به دنبال هسته‌های بیشتر نیست و تمرکز خود را روی حافظه کش و سرعت بالاتر کلاک می‌گذارد. البته این اینتل است که سریع‌ترین پردازنده بازار (با کلاک ۶ گیگاهرتز) را ساخته است، اما اکثر کاربران به چنین فرکانس دیوانه‌واری نیاز ندارند.

برترین پردازنده AMD، یعنی Ryzen 9 7950X به ۱۶ هسته و ۳۲ رشته مجهز شده است و سخت‌افزاری بسیار توانمند به حساب می‌آید که با بهترین محصولات اینتل رقابت می‌کند. اما معمولا این گیمرها هستند که تمایل بیشتری به پردازنده‌های مختلف AMD نشان می‌دهند.

همین چند وقت پیش بود که AMD از 3D V-Cache رونمایی کرد. 3D V-Cache در واقع چیپی اضافه است که روی پردازنده سوار می‌شود و به این ترتیب شاهد افزایش چشمگیر گنجایش حافظه کش خواهیم بود. البته AMD در تصمیمی درست، این قطعه را روی تک‌تک پردازنده‌های خود سوار نکرده و آن را صرفا در پردازنده‌های سری «X3D» پیدا خواهید کرد.

افزایش گنجایش حافظه باعث می‌شود پردازنده‌هایی مانند Ryzen 7 5800X3D یا Ryzen 7 7800X3D بهبودی چشمگیر در بازی‌های ویدیویی به وجود آورند. بنچمارک‌ها نشان می‌دهند که علی‌رغم تعداد محدود هسته‌ها، این پردازنده‌ها حتی نمونه‌های گران‌قیمت‌تر اینتل و خود AMD را هم شکست می‌دهند. اما باید در نظر داشت که این‌ها گزینه‌ای مناسب برای امور روزمره به حساب نمی‌آیند. در نهایت باید افزود که پردازنده‌های AMD معمولا قیمت کمتری دارند، اما اختلاف قیمت‌گذاری‌ها دائما کم و کم‌تر شده است.

لیبل‌ها و نسل‌های پردازنده‌ها

تا اینجای راهنمای خرید پردازنده با اصطلاح‌هایی مانند هسته‌ها و رشته‌ها و کلاک آشنا شدیم که به خودی خود، خیلی از کاربران را گیج می‌کنند. اما برای اینکه شرایط بدتر شود، لازم است بدانید هر شرکت به سراغ نام‌گذاری‌های گوناگونی برای محصولات خود رفته. البته سیستم نام‌گذاری پردازنده‌ها یک مزیت بزرگ به همراه می‌آورد: اینکه صرفا با دیدن نام یک CPU اطلاعات زیادی راجع به آن دست خواهید آورد. پردازنده‌های جدیدتر معمولا عملکرد بهتری دارند و لازم است بتوانید محصولات نوظهور را از محصولات قدیمی‌تر تشخیص بدهید.

جدیدترین پردازنده‌های AMD تحت عنوان سری Ryzen 7000 عرضه شده‌اند. نخستین عدد نشان‌دهنده نسل پردازنده است و دومین عدد نشان می‌دهد آن پردازنده چه جایگاهی در خانواده خود دارد. برای مثال 7600X و 7800X هر دو عضو خانواده Ryzen 7000 هستند، اما 7800X سرعت و توانایی بیشتری دارد.

متاسفانه خود اعداد معنای به‌خصوصی ندارند. برای مثال ممکن است فرض را بر این بگذارید که Ryzen 7000، نسل هفتم پردازنده‌های رایزن است و فرضی کاملا منطقی خواهد بود. اما در حقیقت Ryzen 7000 پنجمین نسل از پردازنده‌های رایزن است و چهارمین تغییر معماری را به هرماه آورده است. به صورت مشابه، 7800X با لیبل Ryzen 7 عرضه شده، 7600X با لیبل Ryzen 5 و 7900X هم لیبل برازنده‌تر Ryzen 9 را دریافت کرده است.

احتمالا تا این لحظه متوجه شده باشید که اعداد به تنهایی اهمیتی ندارند و در قیاس با یکدیگر مهم می‌شوند. مثلا Ryzen 7900X متعلق به نسل جدیدتری نسبت به 5900X است و 7800X و 7600X، هردو به یک نسل تعلق دارند، اما 7800X سریع‌تر است.

لازم به اشاره است که پردازنده‌های AMD ممکن است در انتهای نام خود X داشته یا نداشته باشند. عبارت «X» خیلی ساده نشان می‌دهد که این پردازنده، نسخه‌ای سریع‌تر از ورژن پایه خود است. بنابراین وقتی دو پردازنده Ryzen 5 7600 و Ryzen 5 7600X را در بازار می‌بینید، می‌دانیدکه 7600X اندکی گران‌قیمت‌تر و سریع‌تر خواهد بود.

اینتل هم رویه‌ای مشابه در نام‌گذاری محصولاتش دارد و از عدد اول برای نمایش نسل و از عدد دوم برای جایگاه پردازنده در همان نسل استفاده می‌کنند. این شرکت ضمنا پردازنده‌های خود را در رده‌های مختلف (مانند Core i7 و Core i9) دسته‌بندی کرده است. با آگاهی از این موضوع، متوجه می‌شویم Intel 13900K متعلق به نسل ۱۳ام پردازنده‌های اینتل است و در رده i9 قرار می‌گیرد. بار دیگر هرچه اعداد بالاتر باشد، بهتر است.

اینتل ضمنا یک پسوند به نام اکثر پردازنده‌های خود اضافه می‌کند تا روی برخی کارکردهای به‌خصوص (یا عدم وجود آن‌ها) تاکید کرده باشد. لیست این پسوند را در پایین آورده‌ایم:

• G1 الی G7: سطح گرافیک
• E: مخفف Embedded به معنی تعبیه‌شده
• F: نیازمند کارت گرافیک مجزا
• G: حاوی گرافیک یکپارچه
• H: پرفورمنس بالای بهینه برای کامپیوترهای همراه
• HK: پرفورمنس بالای بهینه و بدون قفل برای کامپیوترهای همراه
• HQ: پرفورمنس بالای بهینه و چهار هسته‌ای برای کامپیوترهای همراه
• K: بدون قفل (برای ویژگی‌هایی مانند اوورکلاک)
• S: نسخه ویژه یا Special Edition
• T: بهینه از نظر مصرف انرژی
• U: بهینه از نظر مصرف انرژی در کامپیوترهای همراه
• Y: مصرف فوق پایین انرژی در کامپیوترهای همراه

خوشبختانه وقتی تصمیم به خرید پردازنده‌ای جدید می‌گیرید، بخش اعظمی از این پسوندها را مشاهده نخواهید کرد. مهم‌ترین مواردی که باید برای پردازنده‌های دسکتاپ به خاطر داشته باشید، F و K هستند. در دنیای لپ‌تاپ‌ها هم معمولا HK و U را مشاهده خواهید کرد. اگر از تمام نکات مربوط به نام‌گذاری پردازنده‌ها خسته شده‌‌اید، خبر بدی برایتان داریم: اینتل اخیرا اعلام کرد که تصمیم به تغییر نام‌گذاری محصولاتش گرفته، اما خوشبختانه نام نسل‌های قبلی عوض نمی‌شود.

گرافیک یکپارچه

پردازنده‌ها معمولا همراه با یک چیپ گرافیک یکپارچه از راه می‌رسند که باعث می‌شود بتوانند بدون کارت گرافیک مجزا هم کاربرد داشته باشند. آن دسته از پردازنده‌های اینتل که پسوند F دارند (مثلا Core i5-13600KF) بدون گرافیک یکپارچه از راه می‌رسند و مابقی به آن مجهز شده‌اند. البته که گرافیک یکپارچه معمولا توان آنقدرها بالایی ندارد، اما برخی چیپ‌های گرافیکی مثل UHD Graphics 770 می‌توانند بازی‌های سبکی مثل Counter-Strike: Global Offensive را با تنظیمات پایین اما فریم قابل قبول اجرا کنند.

پردازنده‌های کلاس دسکتاپ AMD معمولا گرافیک یکپارچه ندارند، اما این چیپ را در برخی از «واحدهای پردازش شتاب‌یافته» (Accelerated Processing Units | APU) پیدا می‌کنید. گرافیک یکپارچه AMD عملکردی قابل قبول در اجرای بازی‌های مستقل و سبک دارد و می‌تواند گزینه‌ای بالقوه برای آن‌هایی باشد که بودجه‌ای واقعا محدود دارند.

انرژی و حرارت

اکثر کاربران هنگام خرید CPU، عملکرد کلی را مهم‌ترین فاکتور ممکن به حساب می‌آیند. در واقع اگر چیپ جدید شما سریع‌تر از چیپ قبلی نباشد، اصلا چرا باید آن را بخرید؟ اگر به دنبال خرید کامپیوتری بی‌صدا، کامپیوتری بهینه یا کامپیوتری جمع‌وجور باشید، دو فاکتور «انرژی» و «حرارت» نیازمند توجه ویژه خواهند بود.

متاسفانه نه AMD و نه اینتل داده‌هایی دقیق راجع به نیازهای انرژی و حرارتی پردازنده‌های خود ارائه نمی‌کنند و در عوض هر دو داده را به شکل نوعی استاندارد رده‌بندی واحد به نام «توان طراحی گرمایی» (Thermal Design Power | TDP) به اشتراک می‌گذارند. توان طراحی گرمایی با «وات» اندازه‌گیری می‌شود و با بررسی آن، حدودا متوجه می‌شوید که پردازنده به چه میزان منبع انرژی و خنک‌کننده‌ای چقدر توانمند نیاز دارد تا در محدوده حرارتی امن باقی بماند.

مصرف انرژی بسته به مشخصات هر پردازنده‌ای تغییر می‌کند. در لپ‌تاپ‌ها معمولا مصرف انرژی را محدود نگه می‌دارند تا حرارت دستگاه به حرارت خورشید نزدیک شود. در کامپیوترهای دسکتاپ می‌توانید از خنک‌کننده‌های اکسترنالی استفاده کنید که عملکرد بالاتر را امکان‌پذیر می‌کنند. برای مثال پردازنده Core i7-13650HX حداقل نیازمند ۱۵۷ وات انرژی است که رقم زیادی برای لپ‌تاپ‌ها به حساب می‌آید، اما پردازنده دسکتاپ Core i9-13900K در کمترین حالت ۱۲۵ وات و در بیشترین حالت، ۲۵۳ وات انرژی می‌خورد.

در برخی سناریو‌های به‌خصوص، از TDP می‌شود برای شناسایی وضعیت سیلیکون زیرین پردازنده استفاده کرد، زیرا پردازنده‌های بهینه‌تر به به خاطر ظرفیت‌شان در مدیریت انرژی اضافه، سطح TDP بالاتری به نمایش می‌گذارند. اما این موضوع را باید به صورت مورد به مورد بررسی کرد و TDP به‌هیچ‌وجه تضمین‌کننده عملکرد قدرتمند چیپ نیست.

برای تشخیص اینکه به چه میزان انرژی و خنک‌کنندگی نیاز است، باید نقدهای هر پردازنده را مطالعه کنید. اما اگر می‌خواهید پردازنده‌ای با TDP بالا بگیرید که حداقل ۱۰۰ وات نیاز دارد و در عین حال کامپیوترتان عملکردی بی‌صدا داشته باشد، کولرهای بزرگ‌تر و بهینه‌تر گزینه‌ای معقول خواهند بود.

سازگاری سوکت‌ها

خرید پردازنده تنها یکی از مراحل جمع کردن کامپیوتر است و گذشته از آن، نیاز به مادربردی هم دارید که تمام قطعات را کنار همدیگر نگه می‌دارد. اینجاست که موضوع اندکی پیچیده می‌شود، زیرا هر پردازنده تنها روی تعداد محدودی از مادربردهای موجود در بازار سوار می‌شود. در واقع به همین خاطر است که نمی‌توانید کامپیوتر ۱۰ سال پیش خود را با یکی از جدیدترین پردازنده‌های بازار ارتقا دهید، چرا که پردازنده جدید دیگر روی مادربرد قدیمی شما سوار نمی‌شود.

در دنیای AMD برای سالیان سال خبری از این پیچیدگی‌ها نبود، چرا که برای مدتی طولانی از سوکت AM4 استفاده می‌شد. در این بازه زمانی، می‌توانستید پردازنده خود را چندین بار ارتقا دهید و نیازی به سرمایه‌گذاری روی مادربردی جدید نبود. اما اکنون خانواده Ryzen 7000 به مادربردهای مجهز به سوکت AM5 نیاز دارد. این پردازنده ضمنا فقط از حافظه‌های رم جدید از نوع DDR5 پشتیبانی می‌کند که هزینه جمع کردن کامپیوتر را حسابی بالا می‌برند.

در قیاس با AMD، اینتل با تناوب بیشتری سوکت‌های پردازنده را تغییر می‌دهد و در حال حاضر به سراغ سوکت LGA1700 رفته که با پردازنده‌های نسل دوازدهم و سیزدهم سازگاری دارند. شایعات می‌گویند این آخرین نسلی خواهد بود که از LGA1700 پشتیبانی می‌کند و بنابراین برای ارتقا به مدل‌های بعدی، نیازمند مادربردی جدید خواهید بود. در سمت خوب ماجرا، LGA1700 هم با رم‌های DDR4 و هم DDR5 سازگاری دارد. اما از آن‌جایی که نمی‌شود این دو حافظه را به صورت همزمان به کار بست، لازم است یکی از آن‌ها را برای کامپیوتر خود انتخاب کنید.

بعد از مطالعه این راهنمای خرید پردازنده پیشنهاد می‌کنیم راهنمای خرید مادربرد را نیز بخوانید و مشخصات قطعه مورد نظرتان را بارها و بارها بررسی کنید تا مطمئن شوید به سوکت درست مجهز است. در غیر این صورت پول زیادی را صرف خرید مادربرد یا پردازنده‌ای اشتباه خواهید کرد.

+ منبع: Digital Trends